MENU
Zoals ik al zei, is het een fabeltje dat alleen rode wijn de perfecte combinatie is met de gehele kaasplank. Het verschilt enorm per kaasje welke wijn er het beste bij past. Daarom is het belangrijk dat we weten welke kaas we hebben als we de wijn gaan uitzoeken (of andersom natuurlijk).
We beginnen onze reis op de markt waar we onze kaasjes gaan kopen. Voor mijzelf is een kaasplank niet compleet zonder een blauw schimmelkaasje, een bergkaasje en een zachte roodkorst. (bijvoorbeeld: saint agur, l’etivaz en époisses.) Maar een heerlijke brie of een mooie oude kaas zijn natuurlijk ook geen straf om te eten. Omdat de meningen over kaas enorm kunnen verschillen, verdeel ik de wijntips even onder een aantal categorieën: harde kaas, schapen- en geitenkaas, zachte kaasjes en blauwe kaas.
Wie afschrikt van het woord schimmel hoop ik nu gerust te kunnen stellen: alle kaas wordt gemaakt met behulp van goedaardige schimmels of bacteriën die helemaal geen kwaad kunnen. Ze geven juist die smaken waar we zo ontzettend van houden.
Denk je aan Nederlandse kaas, dan zie je die mooie grote, ronde, harde kazen voor je. Maar niet alleen in Nederland zijn we kampioen in het maken van heerlijke harde kaas. Ook in andere landen zoals Italië en Frankrijk kan je waanzinnige harde kazen vinden. Denk bijvoorbeeld aan parmigiano, emmentaler of comté. Natuurlijk heb je binnen de harde kazen enorm veel variatie, maar over het algemeen staan harde kaasjes op de kaasplank bekend om hun ziltige en vaak een beetje aardse smaak. Daarom kun je bij deze stijl kazen het beste gaan voor een droge riesling uit de Elzas. Die heeft genoeg frisheid en aardse tonen om mooi aan te sluiten bij deze soort kazen, en lichte zoete tinten om te contrasteren met de ziltigheid van de kaas.
Heb je echt een krachtige harde kaas te pakken? Dan kun je uiteraard wel gaan voor een zwaardere wijn, of zelfs een port, maar deze wijn is met andere categorieën weer erg lastig te combineren dus laten we die eerst even behandelen.
Ik kan iedereen aanraden om een klein schapenkaasje of geitenkaasje op de kaasplank te leggen. Het liefst natuurlijk een verse. Tip: probeer dit kaasje eens met een likje honing of appelstroop. De zoete aroma’s sluiten waanzinnig mooi aan bij de zilte en zure aroma’s van de kaas. Bij dit soort kaasjes raad ik dan ook zeker een wijntje aan uit de Loire streek, zoals een sancerre of pouly-fumé. Maar ook de riesling uit de vorige categorie kun je hier mooi bij door blijven drinken.
Deze categorie gaat het lastigst worden. Er zijn nauwelijks twee zachte kaasjes die hetzelfde smaken. Overall gekenmerkt door een sterke geur en smaak (de reden dat de meeste mensen dit soort kaasjes ‘stinkkaas’ noemen). We kunnen de zachte kaasjes het makkelijkst onderverdelen in twee kleinere categorieën: witte schimmelkaasjes en roodflora. De eerste zijn kenbaar aan een witte korst en de tweede aan een rode korst.
De meest bekende witschimmelkaasjes zijn camembert en brie. Deze zijn niet te missen op een kaasplank. Vaak hebben witschimmelkaasjes een nootachtige of staalachtige smaak.
Bij de roodflora begint de plank eigenlijk pas echt te stinken. Hoewel sommigen vinden dat de witschimmelkaasjes niet al te lekker ruiken, zijn dit de echte boosdoeners. Bekende roodflora kaasjes zijn Epoisses, taleggio, munster en chaumes.
Omdat deze kaasjes weer sterker in smaak zijn dan de vorige twee categorieën, kunnen we ook een treetje sterker met de wijn. Hoewel je nog steeds dezelfde riesling kan blijven drinken, raden wij aan om een wat smaakvollere wijn te drinken om het balans te behouden. Zo kun je bij de meeste witschimmels en roodflora het beste gaan voor een houtgerijpte chardonnay uit een warmere streek, zoals Zuid-Afrika of Italië. Maar dit zijn ook de kaasjes waarbij je een zoete (witte) wijn kan gaan drinken. Zo is een sauternes of een zoetere stijl riesling erg lekker bij de meeste witschimmel- en roodflora kaasjes. Wat moet je dan echt niet drinken bij deze kaas? Ik zou hier de rode wijn met zware tannines zeker overslaan. Evenals een zoete wijn zonder enige zuren, zoals een muscat of een mobazillac sherry.
Last but not least, in ieder geval niet in kracht van smaak: blauwe schimmelkaasjes. De meeste mensen schrikken bij deze kaasjes direct af omdat je vaak aderen van schimmel door de kaas ziet gaan. Ik moet ook eerlijk toegeven dat die zin niet heel smakelijk klinkt. Bij een gemiddeld brood zou ik geen hap nemen als je die schimmel ziet, maar bij deze schimmels op de kaas kun je rustig een hapje nemen. Bekende blauwe kazen zijn stilton, roquefort, gorgonzola, bleu d’Auvergne en saint agur. De ene blauwe kaas staat bekend om zijn ziltige smaak, de ander om zijn romige en zachte smaak. Zo kun je blauwe kaasjes over het algemeen goed combineren met een mooie port, sauternes of een rode wijn met niet al te zware tannines. Maar mocht je die stevige, houtgerijpte chardonnay, of de droge riesling willen blijven drinken, dan kan je dat zeker proberen. Al helemaal bij wat romigere blauwe kaasjes.
Kortom: welke wijn moet je kopen voor je kaasplankje? Zoals je hebt kunnen lezen is een perfecte wijn vinden voor je gehele plank bijna onmogelijk. Daarom kun je het beste je kaasplankje beperken tot een drie- of viertal favorieten kaasjes. Voor lichtere kaasjes als schapen- en geitenkaas, witschimmelkaasjes en lichte harde kazen kun je heel goed gaan voor een droge stijl riesling. De witschimmel en roodflora kun je het beste combineren met een houtgerijpte chardonnay, lichtzoete riesling of een sauternes. Bij blauwe kaas en zwaardere harde kazen zit je veilig met een sauternes of een mooie port. Ga je het liefst voor een rode wijn? Let er dan op dat je een stijl hebt met niet al te zware tannines, maar een wat fruitigere variant hebt.
